برونشیت ریه، یکی از بیماری‌های تنفسی است که به دلایل مختلف از جمله عفونت یا قرار گرفتن مداوم در معرض عوامل تحریک کننده، باعث تجمع خلط در مجاری تنفسی شما شده و تنفس را برایتان سخت می‌کند. برونشیت ریوی یک بیماری پیش‌رونده است و در صورت درمان نشدن یا کنترل نکردن علائم، می‌تواند عواقب آزاردهنده یا خطرناکی برای سلامتی شما داشته باشد. در این مقاله قصد داریم به چیستی بیماری برونشیت ریه، علائم، دلایل بروز و عوارض آن بپردازیم.
بیماری برونشیت چیست؟
برونشیت زمانی اتفاق می‌افتد که مجاری هوایی منتهی به ریه‌های شما ملتهب شده و پر از خلط می‌شوند. در این شرایط شما سرفه‌های آزاردهنده‌ای را تجربه می‌کنید، زیرا بدنتان سعی در دفع مخاط دارد. سرفه‌های شما ممکن است دو هفته یا بیشتر طول بکشد. تا زمانی که التهاب یا مخاط در مجاری تنفسی وجود داشته باشد، سرفه ادامه خواهد داشت.
دلیل بیماری برونشیت چیست؟
برونشیت ریه معمولاً توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شود، اما تقریباً هر عاملی که مجاری تنفسی را تحریک کند می‌تواند موجب آن شود. دلایل عفونی و غیر عفونی برونشیت ریوی شامل موارد زیر است:
عوامل عفونی:
- ویروس‌ها (که در ۹۰ تا ۹۵% موارد در بزرگسالان سالم منجر به برونشیت ریه می‌شوند)، مانند: آنفلوانزا، ویروس سرماخوردگی معمولی و کروناویروس.
- باکتری‌ها (که در ۱۰% موارد یا کمتر منجر به برونشیت می‌شوند) مانند بوردتلا پرتوسیس (عامل سیاه‌سرفه).
عوامل غیر عفونی (تحریک‌کننده‌ها):
- سیگار می‌کشید یا در معرض دود سیگار هستید.
- آسم، بیماری انسداد مزمن ریوی (COPD) یا سایر بیماری‌های تنفسی دارید.
- از ریفلاکس اسید ریه مزمن (GERD) رنج می‌برید.
- اختلال خود ایمنی یا بیماری دیگری دارید که باعث التهاب می‌شود.
- در معرض آلودگی هوا (مانند دود یا مواد شیمیایی) قرار دارید.
اگر به برونشیت عفونی مبتلا باشید، طبیعتاً ممکن است عامل بیماری‌زا را به دیگران منتقل کنید و در نتیجه آن‌ها هم مبتلا به برونشیت شوند. راه‌های انتقال ویروس عبارتند از:
- انتقال از فرد به فرد از طریق قطرات تنفسی هنگام سرفه، عطسه یا صحبت کردن فرد بیمار
- تماس با سطوح آلوده به ویروس و سپس لمس دهان، چشم‌ها یا بینی
علائم برونشیت ریه چیست؟
سرفه مداوم که بین یک تا سه هفته طول می‌کشد، علامت اصلی برونشیت است. معمولاً هنگام سرفه، خلط (موکوس) خارج می‌شود، اما در برخی موارد ممکن است سرفه خشک باشد. همچنین ممکن است هنگام تنفس صدای خس‌خس یا قلقل شنیده شود.
سایر علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تنگی نفس
- تب
- آبریزش بینی
- خستگی
اگر این علائم را تجربه می‌کنید، به‌ویژه اگر تنفس سخت شده یا تب بالا دارید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
آیا می‌توان از برونشیت ریوی پیشگیری کرد؟
اگرچه پیشگیری کامل همیشه ممکن نیست، اما با رعایت برخی نکات می‌توان خطر ابتلا را کاهش داد:
دست‌ها را مرتب بشویید:
- از آب و صابون به مدت حداقل ۲۰ ثانیه استفاده کنید.
- از محلول ضدعفونی‌کننده دست با حداقل ۶۰% الکل کمک بگیرید.
- از تماس با افراد بیمار خودداری کنید.
سیگار را ترک کنید:
- در صورت نیاز، با پزشک خود برای دریافت دارو یا روش‌های کمکی ترک سیگار مشورت کنید.
واکسیناسیون را بهروز نگه دارید:
- واکسن آنفلوانزا: تزریق سالانه می‌تواند از ابتلا به آنفلوانزا و عوارضی مانند آبسه ریه پیشگیری کند.
- سایر واکسن‌های توصیه‌شده توسط پزشک (مانند واکسن کووید-۱۹ یا واکسن پنوموکوک).
با رعایت این موارد، احتمال ابتلا به برونشیت حاد کاهش می‌یابد. در صورت بروز علائم شدید یا طولانی‌مدت، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
عوارض برونشیت ریه
افرادی که برونشیت حاد دارند، این عوارض را تجربه می‌کنند:
- سرفه عمیق
- سرفه خلط دار (یعنی سرفه همراه با خارج شدن مخاط)
- گرفتگی بینی
- درد قفسه سینه
- خس‌خس سینه
- تنگی نفس
- تب لرز
- سردرد
- درد بدن
افراد مبتلا به برونشیت مزمن معمولاً علائم مشابهی با برونشیت حاد دارند. همچنین ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:
- سرفه‌هایی که حداقل سه ماه طول می‌کشد و حداقل دو سال متوالی ادامه دارد.
- درد شکم
جمع‌بندی
برونشیت ریه زمانی اتفاق می‌افتد که مجاری هوایی (نای و نایژه‌ها) تحریک و متورم شده و پر از مخاط می‌شوند که باعث سرفه می‌شود. این سرفه ممکن است چند روز تا چند هفته طول بکشد و علامت اصلی برونشیت است. ویروس‌ها شایع‌ترین علت برونشیت حاد هستند؛ اما دود و سایر محرک‌ها نیز می‌توانند باعث برونشیت حاد یا مزمن شوند. برونشیت ریه یک بیماری پیش‌رونده است و در صورت کنترل نشدن می‌تواند عوارض خطرناکی برای سلامتی شما داشته باشد؛ بنابراین در صورت ادامه‌دار شدن علائم، ضروری است به پزشک مراجعه کنید.
اولین نظر دهنده باشید!